ZUS, państwowa jednostka organizacyjna, zajmuje się gromadzeniem składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne obywateli oraz dystrybucją świadczeń (np. emerytur, rent, zasiłków chorobowych lub macierzyńskich) w wysokości ustalonej przez parlament i rząd.
- Obecnie z usług ZUS korzysta około 24 mln klientów. Środki Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, których dysponentem jest ZUS, stanowią blisko połowę zasobów pieniężnych państwa – mówi Elżbieta Kurek, rzecznik prasowy legnickiego oddziału ZUS. - Zakład nie prowadzi jednak własnej polityki finansowej i nie może samodzielnie ustalać np. wysokości składek lub świadczeń, jest to kompetencją parlamentu.
Do podstawowych zadań ZUS określonych w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych należą m.in.:
stwierdzanie i ustalanie obowiązku ubezpieczeń społecznych,
ustalanie uprawnień do świadczeń z ubezpieczeń społecznych i wypłata świadczeń,
wymierzanie i pobieranie składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych,
prowadzenie indywidualnych kont ubezpieczeniowych i kont płatników składek,
dysponowanie środkami finansowymi funduszów ubezpieczeń społecznych oraz środkami Funduszu Alimentacyjnego,
kontrola orzecznictwa o czasowej niezdolności do pracy,
realizacja umów, porozumień międzynarodowych w dziedzinie ubezpieczeń.
- Zakład wykonuje również zadania określone w innych ustawach lub zlecone przez inne instytucje, np. gromadzi dane osobowe płatników składek dla Narodowego Funduszu Zdrowia lub identyfikuje składki przesyłane na indywidualne konta w otwartych funduszach emerytalnych – dodaje Kurek. - Dla realizacji swoich zadań ZUS zatrudnia 47 tys. pracowników, rozmieszczonych w 43 oddziałach, 216 inspektoratach, 66 biurach terenowych i 21 punktach informacyjnych w całym kraju.